Σύνδρομο πρόσκρουσης ποδοκνημικής

Σύνδρομο πρόσκρουσης ποδοκνημικής είναι η κλινική κατάσταση κατά την οποία υπάρχει επώδυνος μηχανικό περιορισμός του πλήρους εύρους κίνησης της άρθρωσης από κάποια οστική ή μαλακών μορίων ανωμαλία.

Πόσο συχνά εμφανίζεται;

20-40% των ασθενών έχουν χρόνιο πόνο μετά από διάστρεμμα της ποδοκνημικής. Από αυτούς το ένα τρίτο έχει πόνο που σχετίζεται με σύνδρομο πρόσκρουσης.

συνδρομο προσθιας πρόσκρουσης

Σε αυτό το σύνδρομο πρόσκρουσης ποδοκνημικής, δημιουργούνται συνήθως οστεόφυτα στο πρόσθιο κάτω τμήμα της κνήμης ή το πρόσθιο άνω τμήμα του αστραγάλου, προκαλώντας πόνο. Ωστόσο,  πόνος μπορεί να δημιουργηθεί και χωρίς την ύπαρξη οστεοφύτων.

Αθλήματα ή δραστηριότητες που σχετίζονται με το σύνδρομο, προκαλούν τραυματισμό από βίαιη επαναλαμβανόμενη ραχιαία (προς τα πάνω) έκταση του ποδιού.

Το ποδόσφαιρο σχετίζεται άμεσα με το σύνδρομο πρόσκρουσης, (footballer’ s ankle: ο αστράγαλος του ποδοσφαιριστή). Οι επανειλημμένες κλωτσιές της μπάλας προκαλούν βίαιη ραχιαία (προς τα πάνω) κίνηση του ποδιού.

Αθλήματα που περιλαμβάνουν άλματα σχετίζονται επίσης με το σύνδρομο πρόσκρουσης και κυρίως το μπάσκετ και το βόλλεϋ.

To μπαλέτο και λιγότερο άλλα είδη χορού, προκαλούν επίσης μεγάλη καταπόνηση στην ποδοκνημική άρθρωση, όπως και η πεζοπορία ή το ανέβασμα-κατέβασμα σε σκάλα.

Εκτός από τον πόνο, υπάρχει αίσθημα ακαμψίας ή μπλοκαρίσματος της ποδοκνημικής στην ραχιαία έκταση,

Μπορεί να υπάρχει οίδημα (πρήξιμο) στην πρόσθια επιφάνεια του αστραγάλου. Υπάρχει τοπική ευαισθησία στην ψηλάφηση και η ραχιαία κάμψη του ποδιού είναι περιορισμένη.

Οι μπαλαρίνες εμφανίζουν πόνο κατά τη δοκιμασία με λυγισμένα τα γόνατα ενώ οι πτέρνες παραμένουν σε επαφή με το έδαφος.

Συνδρομο προσθιοεξωτερικής προσκρουσης

Κακώσεις της ποδοκνημικής που συμβαίνουν με υπτιασμό του ποδιού (διαστρέμματα της έξω επιφάνειας) προκαλούν τραυματισμό συνδέσμου ή του αρθρικού θυλάκου, η οδηγεί σε θυλακίτιδα, σχηματισμό ουλώδη ιστού ή υπερτροφία μαλακών μορίων που προξενεί πρόσκρουση.

Αθλήματα που παρατηρείται συχνότερα είναι το μπάσκετ, βόλλεϋ ή το ποδόσφαιρο.

Σύνδρομο προσκρουσης κνημοπερονιαίας συνδέσμωσης

Ρήξη της συνδέσμωσης ή του πρόσθιου κνημοπερονιαίου συνδέσμου (ATFL) οδηγεί σε χρόνια αστάθεια και προβολή της προσθιοεξωτερικής επιφάνειας του αστραγάλου, οδηγώντας σε πρόσκρουση.

Συχνά παρατηρείται σε αθλητές ποδοσφαίρου και χόκεϋ στον πάγο.

Σύνδρομο οπισθιας πρόσκρουσης

Προκαλείται από διάφορες αιτίες όπως υπερτροφία ή ρήξη του οπίσθιου-κάτω κνημοπερονιαίου συνδέσμου (PITFL), παρουσία παθολογικού ιστού στην οπίσθια επιφάνεια της ποδοκνημικής (επιχείλιος χόνδρος), οστεοχονδρίτιδα του αστραγάλου, τενοντοελυτρίτιδα μακρού καμπτήρα του μεγάλου δακτύλου, εκφυλιστικές αλλοιώσεις και παρουσία οστεόφυτων στην υπαστραγαλική και τον αστράγαλο, κάταγμα ή από το επικουρικό οστό os trigonum.

Υπάρχει εν τω βάθει πόνος στον οπίσθιο πόδα μπροστά από τον αχίλλειο τένοντα και εμφανίζεται από επαναλαμβανόμενη ή βίαιη πελματιαία (προς τα κάτω) κάμψη του ποδιού.

To οστό αυτό (os trigonum) εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εφηβείας.  Ένα τμήμα του αστραγάλου παραμένει “αυτόνομο” ως επικουρικό οστό, χωρίς να συνενώνεται με τον υπόλοιπο αστράγαλο, όπως φυσιολογικά θα έπρεπε να συμβεί ( και όπως συμβαίνει και με άλλα οστά του σκελετού).

Το οστό αυτό σε πολλές περιπτώσεις δεν προκαλεί συμπτώματα. Σε άλλες περιπτώσεις, όμως, εμφανίζεται οξύς πόνος, ευαισθησία στην ψηλάφηση ή και οίδημα στο πίσω μέρος του αστραγάλου και ειδικά πίσω και έξω, δίπλα στον αχίλλειο τένοντα και το έξω σφυρό.

Επαναλαμβανόμενη ή βίαιη πελματιαία (προς τα κάτω) κάμψη του ποδιού μπορεί να πυροδοτήσει τα συμπτώματα.

Συχνά παρατηρείται:

• Σε μπαλαρίνες που στηρίζονται παρατεταμένα και επαναλαμβανόμενα στα δάκτυλα του ποδιού
• Τρέξιμο σε έδαφος με κατηφορική κλίση
• Αθλήματα που περιλαμβάνουν λακτίσματα
• Αθλητές που κάνουν τρέξιμο ή άλματα

Διαγνωστικές εξετάσεις

Οι ακτινογραφίες  μπορεί να αναδείξουν μία μεγάλη οπίσθια απόφυση του αστραγάλου ή το τρίγωνο οστάριο και να επιβεβαιώσουν ένα σύνδρομο οπίσθιας πρόσκρουσης.

Σε κάποιες περιπτώσεις απαιτούνται και λοξές προβολές.

Επίσης, λήψη ακτινογραφίας με το πόδι σε θέση προβολής και την πτέρνα σε επαφή με το έδαφος, θέση που αναπαράγει τον πόνο, μπορεί να αναδείξει την πρόσκρουση μεταξύ των οστών.

Ασθενείς με πρόσθιο σύνδρομο πρόσκρουσης συχνά εμφανίζουν οστεόφυτα στην κνήμη και τον αστράγαλο.

Σε άλλες περιπτώσεις, οι ακτινογραφίες δεν έχουν ευρήματα, οπότε η μαγνητική τομογραφία είναι η εξέταση εκλογής.

Θεραπεία

Η αρχική θεραπεία του συνδρόμου πρόσκρουσης ποδοκνημικής είναι συντηρητική. Περιλαμβάνει μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (NSAIDS), φυσιοθεραπεία και χρήση ναρθήκων.

Σε κάποιες περιπτώσεις, η τοπική έγχυση κορτικοστεροειδούς δίνει ανακούφιση. Η ενδαρθρική έγχυση αναισθητικού μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ξεχωρίσουμε αν ο πόνος προέρχεται από την ποδοκνημική ή την υπαστραγαλική άρθρωση.

Αν τα συντηρητικά μέτρα δεν αποδώσουν, ακολουθείται χειρουργική θεραπεία. Ο αρθροσκοπικός καθαρισμός και η αφαίρεση των μαλακών μορίων, των οστεοφύτων ή του τρίγωνου οσταρίου (os trigonum) αποτελεί την ενδεδειγμένη χειρουργική θεραπεία.