Γάγγλιο ή γαγγλιακή κύστη είναι ένα καλόηθες μόρφωμα που συνήθως αναπτύσσεται στους τένοντες ή την άρθρωση του καρπού ή του χεριού.
Συνήθως έχει χαρακτηριστική κλινική εικόνα: είναι στρογγυλό, υποστρόγγυλο ή ελλειψοειδές (οβάλ) και κατά την ψηλάφηση ευπίεστο και κινητό. Αυτό οφείλεται στο ότι περιέχει παχύρρευστο υγρό σαν ζελατίνη.
Παρατηρείται συχνότερα στη ραχιαία επιφάνεια του καρπού (60-70%) αντίστοιχα με τη σκαφομηνοειδή άρθρωση και συνδέεται με τον ραχιαίο σκαφομηνοειδή σύνδεσμο.
Η δεύτερη περιοχή εμφάνισης είναι η παλαμιαία επιφάνεια του καρπού.
Σε άλλες περιπτώσεις εξορμάται από το έλυτρο των καμπτήρων τενόντων.
Ωστόσο, παρατηρείται και στην ποδοκνημική άρθρωση και το πόδι.
Μπορεί να είναι μικρά σε μέγεθος όπως ένα μπιζέλι, ενώ τα μεγαλύτερα φτάνουν περίπου τα 2,5 cm.
Πόσο συχνά παρατηρείται; Σε ποια ηλικία; Σε ποιο φύλο;
Το γάγγλιο είναι ο πιο συχνός καλοήθης όγκος μαλακών μορίων του χεριού και του καρπού.
Παρουσιάζεται κυρίως σε νεαρούς ενήλικες και είναι σπάνιo σε παιδιά.
Οι γυναίκες προσβάλλονται 3 φορές συχνότερα σε σύγκριση με τους άνδρες.
Οι βλεννώδεις κύστεις εμφανίζονται στις περιφερικές φαλαγγοφαλλαγγικές αρθρώσεις (κοντά στις άκρες των δακτύλων) και συνήθως εμφανίζονται με την οστεοαρθρίτιδα και γι’ αυτό παρατηρούνται σε μεγαλύτερη ηλικία.
Ποιες αιτίες προκαλούν την εμφάνισή του;
Η ακριβή αιτία εμφάνισης δεν είναι γνωστή.
Η πιο αποδεκτή θεωρία είναι η εκφύλιση του συνδετικού ιστού που προκαλεί τη δημιουργία κύστης.
Σύμφωνα με άλλους επιστήμονες, οφείλεται σε δημιουργία προσεκβολής είτε στον αρθρικό υμένα της άρθρωσης, είτε στον υμένα που καλύπτει ένα τένοντα.
Επίσης, υποστηρίζεται ότι προκαλείται από ερεθισμό του αρθρικού υμένα που οδηγεί στη δημιουργία αυτού του νέου σχηματισμού.
Προκαλεί συμπτώματα;
Συνήθως είναι ασυμπτωματικό.
Τα συμπτώματα συνήθως σχετίζονται με την εντόπιση.
Αν προκαλεί πίεση σε νεύρο (όπως το μέσο ή το ωλένιο) -ακόμα και αν είναι μικρό- μπορεί να προκαλεί πόνο, κάψιμο, μούδιασμα ή μυϊκή αδυναμία, κάτι που αποτελεί και απόλυτη ένδειξη για χειρουργική αφαίρεση του γαγγλίου.
Τα γάγγλια που εξορμώνται από τη κερκιδοσκαφοειδή ή τη βασική άρθρωση του αντίχειρα παλαμιαία, μπορεί να προκαλέσουν αστάθεια, αδυναμία και περιορισμό στην κίνηση της άρθρωσης.
Ασθενείς που επί μήνες ή και χρόνια έχουν ένα ασυμπτωματικό γάγγλιο μπορεί κάποια στιγμή να εμφανίζουν πόνο ή κάποιο περιορισμό στην καθημερινή δραστηριότητα.
Σε περιπτώσεις, που ένα γάγγλιο βρίσκεται δίπλα στην κερκιδική αρτηρία -κάτι που συμβαίνει με τα περισσότερα γάγγλια στην παλαμιαία επιφάνεια του καρπού- ο ορθοπαιδικός χειρουργός άκρας χειρός θα πρέπει να διενεργήσει το Allen test.
Χρειάζονται εξετάσεις για τη διάγνωση;
Η απλή ακτινογραφία δεν θα δώσει πληροφορίες για το γάγγλιο αλλά μπορεί να εντοπίσει οστικές ανωμαλίες που μπορεί να προκαλούν τα συμπτώματα.
Σε μεγαλύτερους ασθενείς μπορεί η οστεοαρθρίτιδα στη βασική άρθρωση του αντίχειρα να συνοδεύει ένα γάγγλιο.
Ωστόσο, οι απεικονιστικές εξετάσεις που θα επιβεβαιώσουν την κλινική διάγνωση είναι η μαγνητική τομογραφία και το υπερηχογράφημα.
Ποια είναι η θεραπεία;
- Παρακέντηση
Η παρακέντηση του γαγγλίου μπορεί να γίνει και με υπερηχογραφική καθοδήγηση. Το ποσοστό ίασης είναι 40%, ενώ σε επαναλαμβανόμενες παρακεντήσεις (3 ή περισσότερες) μπορεί να προσεγγίσει το 85%.
Η έγχυση κορτιζόνης με ταυτόχρονη παρακέντηση θεωρείται ότι έχει αμφίβολα αποτελέσματα.
Η παρακέντηση θα πρέπει να αποφεύγεται σε γάγγλια της παλαμιαίας επιφάνειας του καρπού που βρίσκονται σε επαφή με την κερκιδική αρτηρία.
Η παρακέντηση με υπερηχογραφική καθοδήγηση θεωρείται ασφαλής και αποτελεσματική σε συμπτωματικά γάγγλια του κάτω άκρου.
- Χειρουργική αφαίρεση
-Με τι αναισθησία γίνεται;
Σε μικρά γάγγλια μπορεί να γίνει τοπική αναισθησία, αλλά σε μεγαλύτερα προτείνεται ενδοφλέβια περιοχική ή μασχαλιαίο μπλοκ.
-Ανοικτή ή αρθροσκοπική χειρουργική αφαίρεση;
Η ανοικτή χειρουργική αφαίρεση αποτελεί την μέθοδο εκλογής.
Η αφαίρεση του γαγγλίου θα πρέπει να είναι πλήρης και να περιλαμβάνει και το μίσχο του γαγγλίου, με προσοχή να μην προκληθεί συνδεσμική βλάβη.
Ειδικά στην περίπτωση ενός γαγγλίου στην παλαμιαία επιφάνεια του καρπού θα πρέπει ο ορθοπαιδικός χειρουργός άκρας χειρός να χρησιμοποιεί ειδικά γυαλιά μεγέθυνσης (loupes), tourniquet για να εξασφαλίζεται αιμόσταση αλλά και διπολική διαθερμία.
Η αφαίρεση του γαγγλίου θα πρέπει να γίνεται μετά την προσεκτική παρασκευή της κερκιδικής αρτηρίας και σε περίπτωση που το τοίχωμα της γαγγλιακής κύστης δεν διαχωρίζεται εύκολα από την αρτηρία, είναι προτιμότερο να παραμένει και να αφαιρείται η υπόλοιπη γαγγλιακή κύστη με τον μίσχο της.
Το χειρουργείο σε περίπτωση γαγγλίου του καρπού μπορεί να γίνει και με αρθροσκόπηση αλλά σε περίπτωση παλαμιαία εντόπισης προτείνεται ανοικτή επέμβαση.
-Μετά το χειρουργείο…
Το άκρο ακινητοποιείται σε επίδεσμο για 3-7 ημέρες. Ειδικά στην περίπτωση του χεριού, η πρώιμη έναρξη της κίνησης μετά από 3-5 ημέρες μπορεί να εμποδίσει τη δυσκαμψία του καρπού.
-Συμβαίνει υποτροπή; Υπάρχουν επιπλοκές;
Όταν η αφαίρεση περιλαμβάνει και ένα τμήμα του αρθρικού θυλάκου, τότε η πιθανότητα υποτροπής μειώνεται στο 4%.
Η χρήση ειδικών γυαλιών μεγέθυνσης (loupes) από τον ορθοπαιδικό χειρουργό άκρας χειρός, η χρήση tourniquet, ειδικού σετ χειρουργικών εργαλείων άκρας χειρός και η σωστή χειρουργική τεχνική αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για να αποφευχθούν επιπλοκές, όπως νευραγγειακές, η δυσκαμψία του καρπού αλλά και συνδεσμική αστάθεια.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
19 Νοεμβρίου 2024
To νεύρωμα Morton. Συντηρητική θεραπεία ή χειρουργική αντιμετώπιση;
Το νεύρωμα Morton είναι μια φλεγμονή ενός νεύρου στην περιοχή ανάμεσα στη βάση των δακτύλων των ποδιών.Η χειρουργική αφαίρεση θεωρείται αναγκαία όταν μετά...
17 Νοεμβρίου 2024
Πελματιαία απονευρωσίτιδα. Εκδηλώσεις και θεραπεία
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα αποτελεί μια συνήθη ορθοπαιδική πάθηση που προσβάλλει το 10% του πληθυσμού. Η θεραπεία με PRP έχει αποδειχθεί πιο αποτελεσματική από τη θεραπεία με τοπική έγχυση κορτιζόνης.
16 Νοεμβρίου 2024
Κύστη Baker. Η συνήθης κύστη πίσω στο γόνατο
Η κύστη Baker είναι μια συνήθης κύστη πίσω στο γόνατο που εμφανίζεται ως διόγκωση του ορογόνου θυλάκου (bursa) μεταξύ ημιμεβρανώδους και γαστροκνημίου μυός στην έσω επιφάνεια του ιγνυακού βόθρου, λίγο πιο κάτω (περιφερικότερα) της κεντρικής πτυχής .Οι περισσότερες κύστεις δεν προκαλούν συμπτώματα ή επιπλοκές. Σημαντική βελτίωση έχουν 9 στους 10 περίπου ασθενείς με συμπτωματικές κύστεις που αντιμετωπίζονται με παρακέντηση και έγχυση γλυκορτικοειδούς υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση σαν μοναδική θεραπεία.
15 Νοεμβρίου 2024
Σφυροδακτυλία. Η πιο συχνή παραμόρφωση των μικρών δακτύλων του ποδιού
Η σφυροδακτυλία (hammer toe) είναι η πιο συχνή παραμόρφωση των μικρών δακτύλων του ποδιού που προκύπτει από την χρόνια ανισορροπία των δυνάμεων κάμψης και έκτασης στα μικρά δάκτυλα του ποδιού.
14 Νοεμβρίου 2024
Παγωμένος ώμος (συμφυτική θυλακίτιδα του ώμου): μια πάθηση με ύπουλη έναρξη και μακρόχρονη αντιμετώπιση
Πρόκειται για κλινική οντότητα που χαρακτηρίζεται από προοδευτικό περιορισμό όλων των κινήσεων του ώμου, τόσο ενεργητικών όσο και παθητικών, χωρίς να υπάρχει κάποια άλλη γνωστή πάθηση του ώμου.
14 Νοεμβρίου 2024
Διάστρεμμα αστραγάλου. Τι έχει αλλάξει στην αντιμετώπιση.
Συνήθεις Παθήσεις,Αθλητικές Κακώσεις,Πόδι
Διάστρεμμα στο πόδι ή "διάστρεμμα αστραγάλου" είναι ο τραυματισμός που αφορά απλή διάταση, μερική ή πλήρη ρήξη ενός ή περισσότερων συνδέσμων στην ποδοκνημική άρθρωση ή τον άκρο πόδα.
3 Νοεμβρίου 2024
Τενοντίτιδα επιγονατιδικού. Υπάρχουν ευρήματα πριν εκδηλωθεί; Πρόληψη και θεραπεία.
StickyΣυνήθεις Παθήσεις,Αθλητικές Κακώσεις,Γόνατο
Τενοντίτιδα επιγονατιδικού τένοντα ή jumper’s knee συμβαίνει συνηθέστερα σε αθλήματα που περιλαμβάνουν άλματα. Το υπερηχογράφημα είναι χρήσιμο σε αθλητές ασυμπτωματικούς. Η θεραπεία με PRP (πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια) είναι η πιο αποτελεσματική σε σύγκριση με άλλες θεραπείες.
5 Σεπτεμβρίου 2024
Subvastus αρθροπλαστική γόνατος. Επέμβαση χωρίς διατομή τετρακέφαλου, κλειδί για ταχύτερη ανάρρωση
StickyΤελευταία Νέα,Γόνατο
Τα τελευταία χρόνια η εφαρμογή ελάχιστα επεμβατικών χειρουργικών τεχνικών και στην χειρουργική του γόνατος, έχει αναδείξει ότι η subvastus αρθροπλαστική γόνατος [με προσπέλαση υπό την έσω κεφαλή του τετρακεφάλου (έσω πλατύς) ή mini subvastus (μικρότερη χειρουργική τομή)] έχει μετεγχειρητικά τα καλύτερα αποτελέσματα.
13 Ιανουαρίου 2024
ALMIS αρθροπλαστική ισχίου σε κάταγμα – Ελάχιστα επεμβατική τεχνική για μέγιστα αποτέλεσματα
StickyΤελευταία Νέα,Ισχίο
Παράλληλα, η ALMIS αρθροπλαστική, μπορεί να εφαρμοστεί και εφαρμόζεται σε υποκεφαλικά κατάγματα του ισχίου. Τα κατάγματα αυτά είναι συχνά στην μεγάλη ηλικία και η χειρουργική τους αντιμετώπιση, όταν είναι παρεκτοπισμένα, περιλαμβάνει ημιολική ή ολική αρθροπλαστική. Η αντιμετώπισή τους με ALMIS αρθροπλαστική παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα, καθώς τα κατάγματα αυτά παρουσιάζουν αυξημένη νοσηρότητα αλλά και θνητότητα.