Θλάση πτέρνας ή καλύτερα θλάση των μαλακών μορίων της πτέρνας (heel pad ή foot pad contusion) συμβαίνει μετά από οξύ τραύμα (π.χ πτώση από ύψος) ή στήριξη της πτέρνας πάνω σε πέτρα ή βράχο ή ρίζα δένδρου κατά τη διάρκεια τρεξίματος σε ορεινές διαδρομές (trail running) ή τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων με ακατάλληλα παπούτσια (πέλμα χωρίς επαρκές “μαξιλάρι” στην πτέρνα).
Πρόκειται για το σημείο, που προεξέχει περισσότερο στην πτέρνα και γι’ αυτό έχει μεγαλύτερο κίνδυνο να τραυματιστεί.
Οι περισσότερες κακώσεις είναι ήπιες κατά τις οποίες τραυματίζεται το προστατευτικό λιπώδες σώμα της πτέρνας. Το τελευταίο έχει ινώδη διαφράγματα, που περικλείουν τα λιπώδη κύτταρα και τα συγκρατούν στη θέση τους. Σαν αποτέλεσμα, το λιπώδες σώμα ώστε να λειτουργούν σαν “μαξιλάρι” που απορροφά τους κραδασμούς κατά τη διάρκεια της κρούσης της πτέρνας στο έδαφος (heek strike).
Αν τα ινώδη διαφράγματα σχιστούν, μειώνεται η προστασία στην φορτιζόμενη επιφάνεια της πτέρνας, προκαλείται οίδημα και πόνος κατά την επαφή με το έδαφος.
Κλινική εικόνα
Κατά την κλινική εξέταση, διαπιστώνεται τοπική ευαισθησία των μαλακών μορίων στο κέντρο της πελματιαίας επιφάνειας της πτέρνας (όχι στην έκφυση της πελματιαίας απονεύρωσης, που σημαίνει πελματιαία απονευρωσίτιδα ή άκανθα πτέρνας).
Θεραπεία
Οι περισσότερες κακώσεις αντιμετωπίζονται με ανάπαυση, παγοθεραπεία, ειδικό προστατευτικό επίθεμα πτέρνας, τοποθέτηση ταινίας συγκράτησης και αναλγητικά ή εφόσον απαιτείται αντιφλεγμονώδη . Μερικές φορές, ένα επίθεμα σε σχήμα donut στην πτέρνα μειώνει την πίεση και προκαλεί λιγότερο πόνο από ένα πλήρες μαξιλαράκι πτέρνας.
Εάν ο πόνος είναι έντονος, ο ασθενής θα πρέπει να βαδίζει με πατερίτσες χωρίς να στηρίζεται στην πτέρνα του για μερικές ημέρες και εφόσον ο πόνος δεν υποχωρεί εντός πέντε έως επτά ημερών με την κατάλληλη θεραπεία, θα πρέπει να γίνει ακτινογραφία.
Αν οι ακτινογραφίες της πτέρνας είναι φυσιολογικές, η μαγνητική τομογραφία μπορεί να αποκλείσει πιο σοβαρές παθήσεις, όπως οστικό οίδημα της πτέρνας ή κάταγμα καταπόνησης.
Καθώς ο ασθενής ανακτά την δραστηριότητα του, θα πρέπει να φορά παπούτσια που απορροφούν του κραδασμούς στην πτέρνα. Σε κάποιες περιπτώσεις απαιτούνται υποπτέρνια επιθέματα ή ειδικά διαμορφωμένα πέλματα βάσει πελματογραφήματος για να βοηθήσουν ή να επιταχύνουν την ανάρρωση.
Ο ασθενής επιστρέφει στην δραστηριότητά του, όταν μπορεί να περπατά χωρίς να κουτσαίνει ή όταν έχει ήπιο πόνο. Η δραστηριότητα εντείνεται προοδευτικά καθώς τα συμπτώματα υποχωρούν μέχρι να εξαφανιστούν.
